Sormak, öğrenmek istiyorum bilenlerinden.
Kafam sanki biraz karıştı.
Türk Malı, Yerli Üretim, Milli.
Üçü arasında ilgi nedir. Birbirlerinden hangi noktalarda farklıdırlar? Farklı mıdırlar? Yorumlarla biraz daha karmaşıklaştıralım, sonra nasılsa çözeriz!
Milliyi ayrı tutsak neden TÜRK MALI değil de YERLİ ÜRETİM…
İçerdeki ürün yada hammadde üreten, hizmet üreten işletmeler giderek yabancı şirketler olmaya başlayınca, onların ürün ya da hizmetleri de TÜRK MALI olmaktan çıktığı için içerde üretilenlerin hepsine bu kez YERLİ ÜRETİM mi demiş olduk.
Ama sanki Yerli Malı ile Türk olmayanların Türkiye’de ürettikleri denmek isteniyor gibi. Gölcük’te üretilen Ford otomobilleri ağırlıklı ihraç ediliyor. İthal eden ülkelerde TM olarak değerlendirilmiyor her halde?
Ama önce Gölcük’teki Ford Fabrikasının üretimi TM mi Yerli Üretim mi diye sormalıydım di mi! Veya Isparta’daki Coca Cola Fabrikasının.
Yasal tarafını anımsıyorum. Yerli üretim logosunun Türkiye’de üretilen tüm ürünlerin etiketlerinde bulunması gerekiyor. Bu logo zorunluluğu bizden (!) olan markaları tercih edelim kampanyası sürecinde çıktığında Coca Cola da, tu kaka hedef listesindeydi ama 869 barkodlu ve Türkiye’de üretilen ürün olduğundan zorunlu olarak YERLİ MALI logosunu kullanıyor. Yanı yerli.
Mantıklı gibi ama yine de içime sinmedi. Neden yerli de Türk Malı değil.
TC dahilinde üretilen tüm ürünler TM değil midir ? Global köyde sermayenin milliyeti ne kadardır? Üreticisinin, sermayesinin yabancı olması onu Türk Malı olmaktan çıkarır mi!
Çıkarıyorsa ürünün know-how ve kimliğinin, markasının bizden olması onu TM yapıyor demek ki.
Bu arada “Milli” gitti güme… Bir de Coğrafi İşaret var. Daha önce yazmıştım, o şimdi dursun.
“Milli”, ikisinden farklı içerikte. Ama burada da gariplik var. Bir futbol takımımız süper ligde olduğu gibi Avrupa Kupası müsabakasına da 11’i de yabancı oyuncu ile çıkıyor. Forması ve isminden hareketle “milli” ! İçimize sinmese de alkışlıyoruz.
Teknolojiyi, bilimi, doğru ham maddeyi transfer edip (ithal edip) kendi kimliğim ve markamla alıcısına sunmam pekala milli, ama miadı dolunca öz vatanına dönecek, benim örfümden, ananemden uzak devşirme sporcuyu “benim millim” olarak benimsemek zor be!
Önceki gün Sayın Cumhurbaşkanımızın bir açılışta “Made in Turkey” sloganına tepki verip ilgilisine “Made in Türkiye” olarak düzeltin talimatı vermesini de atlamamak, alkışlamak gerek.
En iyisi şimdi milli içeceğimiz Rize Çayımı içerken akşamki Çaykur Rizespor – Fenerbahçe futbol müsabakasını beklemek. Başka milli içeceklerimizde var ama çay her mevsim, her ortamda iyi gider.