Şehirlerin efsane isimleri vardır. Baba Reis Ekrem Orhon da Rize için öyledir. 1983 yılında adeta ömrünü adadığı Ovit yolunda vefat etmiştir ama aradan geçen 36 yıla karşın Rizelinin gündeminde hep vardır.  Sadece gündeminde değil gönlünde de vardır.  Efsane isimler Rize için çok da fazla değildir. Baba Reis haricinde her Rizelinin ekmeğinde hatırı olan, Çay’ın Rize ve Doğu Karadeniz ekonomisinin lokomotifi olmasını sağlayan Zihni Derin, öncesinde Milli Mücadele kahramanlıkları dilden dile konuşulan İpsiz Recep.   Müzikte, siyasette, sporda da başarılı, örnek isimlerimiz var ama sanki bu üçlü “efsane” olma konusunda en azından benim için ayrıcalıklıdır.   Baba Reis için her yıl 9 Ağustos’ta kabrinin olduğu Rize Kalesinde Rize Belediyesinin organizasyonu ile anma programı gerçekleştirilir. Geçen yıl katılmış, çok da keyif almıştım. Reis’in kızı Çayhan Orhon Dervişoğlu ablam, Türk kadınının örnek isimleri kızları ve Reisin dostları ile bir arada olmuştuk. Bu yıl katılamayacağımı, üzüntülerimi az önce İkizdere yolundayken telefonda Çayhan Ablaya paylaştım.  Çayhan Orhon, benimde Üniversitede velim olan Baba Reisin iki erkek evladından sonra doğan kız evladı. “Çayhan” ismi, Rize için üç efsanemin ikisi olan Zihni Derin ve Ekrem Orhon’un Rize için verdikleri emeğin bir anlamda işaretidir. Reis, kızının doğum haberini aldığında Zihni Derin’in memlekete kazandırdığı çay için ilk çay fabrikasının inşaatını yürütmekteydi ve kızına da “Çayhan” adını bu gelişmeden hareketle koymuştu.   Çayhan Abla ile az önce telefonda konuşurken Sunay Akın’ın Kafa Dergisinin son sayısında (Ağustos 2019) Ekrem Orhon ve kendisini bir sayfada harikulade bir dille aktardığı yazısını anımsattı. Yazıyı daha önce mesajıma gönderdiğinden okumuş ve ben de çok duygulanmıştım. Kupürü burada tekrar yazmak yerine aynen sayfamda paylaşacağım, reisin yaşamı ve kızı Çayhan Orhon Dervişoğlu ile ilgili anekdotlarını özellikle okumanızı arzu ederim.  Ancak Sunay Akın’ın yazının son satırında sitayişle bahsettiği bizim sıra dışı imam, Rize’nin kütüphanesi Recep Koyuncu’ya Çayhan Orhon Dervişoğlu’nun yazdığı notu ekleyip iki kelaml etmek isterim.  Diyor ki Çayhan Abla, “ Değerli Kardeşim Recep Koyuncu, Sevgili Sunay Akın’a, senin senelerce mücadele vererek babamın 1936 yılında Illinois üniversitesinde yazdığı master tezini nasıl arşivden çıkarttırıp burada kitaplaştırdığını anlattım ve Ovıt kitabimizi armağan ettim. Senin hikayenden çok etkilendi, bu yazıyı yazmasında senin de katkın büyük.”  Dostlar, efsanelerinde yeni nesillerce unutulmaması, efsaneler için düzenlenen anma programlarıyla yayınlarla sağlanabiliyor. Elbette tüm belediye başkanlarımız arasında Ekrem Orhon vizyonu ve mücadelesiyle çok farklı bir konuma sahip ama vefatından bunca yıl sonra nankörlüğün sıradan olduğu günümüzde kent belleğimizde değer ifade ediyor, saygıyla anılıyorsa bunda başta kızı Çayhan Orhon, Recep Koyuncu olmak üzere gönül verenlerinin emek ve gayretlerinin payı çok.  Çayhan Orhon Dervişoğlu, bir öğretmen emeklisi, iki başarılı kız çocuğu annesi, bir bilim adamın eşi, Rize ile ilgili neredeyse tüm sivil toplum kuruluşlarında aktif üyesi, kiminin ablası, kiminin kardeşi. Diyorum ki, kendisinin gücü, nefesi yettiği sürece değil gelecek nesillerde de Baba Reis’in hak ettiği şekilde anılması, değerinin korunması için sanırım vakıf tarzı bir kurumsallaşma modelinin de artık gündeme gelmesi düşünülmeli.