Osman KÖSEOĞLU
Köşe Yazarı
Osman KÖSEOĞLU
.
 

ÇAY,100 YILLIK TARİHİNDE, BUKADAR REZİL,ÂCİZ DURUMA DÜŞMEMİŞTİ!

Yaş çay,Cumhuriyet tarihinde bu kadar rezil ve sefil bir duruma düşürülmemişti.. Türkiye'nin en önemli stratejik ürünlerinden biri olan çay, başta Rize'de olmak üzere, Artvin Trabzon ve Giresun'da yaklaşık 205.000 müstahsili'nin, üretim yaptığı, Dünyada en çok tüketilen bir ürün.. Bugün 100. yılını kutladığımız yaş çay, bir çok sorunlarla baş başa kaldı ama, alım gücü olarak Cumhuriyet tarihinin en düşük seviyesine indi.. Çayın başkenti Rize'nin kalkınmasında kuşkusuz en büyük ekonomik güç çaydı.. Ancak ,özellikle son 25 yılı baz alırsak, yaş çay artık 100 binlerce Karadeniz insanını doyurmaktan aciz duruma düştü. Şöyle ki; 40-45 yıl önce 1 kilo çayla 1 kilo zeytin alınırken ,hatta Süleyman Demirel döneminde 1 kilo çayla 1 kilo minci alınırken, bugün bir kilo çay, 1 ekmek alamaz hale geldi .. Tarihte yaş çaya en iyi fiyatı; Süleyman Demirel, Mesut Yılmaz ve Erbakan vermiştir. Rize'de 1 kilo yaş çay'la bir bardak çay içemiyorsun.. Stratejik ürünümüz olan çay, yavaş yavaş aynen Gürcistan'da Batum'da olduğu gibi elimizden çıkıp gidiyor. Cumhuriyet tarihinin en büyük ekonomik krizi ve enflasyonu yaşadığımız günümüzde, geçen yılbaşından itibaren, Rize'de başta CHP İl Başkanlığı olmak üzere, AK Parti hariç; bütün siyasi partiler yayınlamış oldukları açıklamalarla, yaş çay fiyatının en az 25 TL olmasını gerektiğini ifade etmişlerdi.. Rize Ziraat Odası ve 19 oda yine ortak bir basın açıklaması yaparak, yaş çay taban fiyatının en az 25 TL olması gerekir ifade etmişlerdi.. Bu konuyla ilgili Rize milletvekili Tahsin Ocaklı ve CHP il Başkanlığının hazırlamış oldukları,daha çok yaş çay üreticisini koruyan, devlet tarafından açıklanan taban fiyatı altında yaş çay alınmasını engelleyen kanun teklifi, bildiğiniz gibi mecliste AK Parti ve MHP tarafından reddedilmişti(bunun altını çiziyorum).. Bugün geldiğimiz noktada açıklanan; 17 TL artı 2 TL de destekleme ile ,yaş çay müstahsilinin âdeta idam Fermanı imzalandı .. Çünkü net 16,5 TL olan bu fiyatın ardından, desteklemeninde,1 yıl sonra verilecek olması, açıklanan bu fiyatın üreticiyi değil, daha çok Rize'de sanayicinin lehine verilmiş bir fiyat olduğu zaten yazıldı çizildi.. Mayıs ayında rekoltenin düşük olması ve çayın Doğu bölgesinden gelmesi sonucu, pek sorun yaşanmadı.. Hatta, bir çok Özel sektör Devlet fiyatına çay alımlarına devam etti.. Ancak 2. çaya geldiğimizde, çayın bir anda gelmesi ve havaların da iyi gitmemesi sebebiyle, yaş çay kısa sürede geçmesi sebebiyle, vatandaşlar bir anda çaylıklara hücum etti.. Kuşkusuz bu durumun meydana gelmesinin en belirleyici noktası, çay tarımında makineli tarıma geçilmesi ve büyük şehirlerden ilimize gelen, çayını bir günde 2 günde toplamak isteyen üreticiler vesilesi ile bir sıkışma ve daralma meydana geldi.. Mayıs ayında normal bir seyir izleyen Çaykur, vatandaşların ani yüklenmesi ile, işleme kapasitesini geçince,önce dekara 50 kg, ardından 30 -25 ve nihayetinde bugün 20 TL kontenjana düşmüş durumdadır.. Bunu fırsata çeviren Rize'de bir çok büyük özel firma, adeta vatandaşların emeklerini çalarcasına, ahlaksızca milletin kanını emerek, Devlet fiyatının en az ₺5 aşağısında 12,5-12 TL'ye peşin alımlarına başlarken, Devlet fiyatına aldığı çayın Fiyatını da, 2025 Mart ayına kadar uzattıklarını görüyoruz. Peki Bunun sorumlusu kim? 25 yıldan beri üreticiyi koruyan bir çay kanunu çıkarmaktan aciz, Rizeli siyasetçiler ve Rize Ticaret Borsasıdır.. Şunu da hatırlatalım; Çaykur'un önceki yıllardan devreden yaklaşık 6 milyar borcunun silinmesi ve bu yılda üretime girmesi için, hibe olarak verilen işletme desteğinin haricinde, faizlerin kredilerin çok yüksek olması sebebiyle,Rize'de birçok işletme sanayici zor durumda kaldı,üretime girememe durumuyla karşı karşıya kaldı.. Çünkü yaş çaya verilen %56 zammın ardından, kuruçay'a ancak %22 zam verilmişti.. Bu zor şartlarda işini doğru düzgün yapıp, vatandaşları aldatmayan, hatta Devlet fiyatına kısa vadeli olarak çay alıp vatandaşları mağdur etmeyen, sayıları çok az da olsa, çay fabrika sahipleri ve Sanayicilerinide tebrik ediyorum.. Şayet bu şekilde giderse ne çaycı kalır ne sektör.. Çünkü biliyoruz ki; 30-40 yıl önce,3 sezonda, 10-15 ton çay veren bir vatandaş, onunla ev araba alır, çocuklarını okutur düğün yapardı.. Bugün bu çayla,ancak evine ekmek alır hale geldi.. Bu duruma bu insanları getirenler utansın, tarih bu emek düşmanlarını hiçbir zaman unutmayacaktır.
Ekleme Tarihi: 21 Temmuz 2024 - Pazar

ÇAY,100 YILLIK TARİHİNDE, BUKADAR REZİL,ÂCİZ DURUMA DÜŞMEMİŞTİ!

Yaş çay,Cumhuriyet tarihinde bu kadar rezil ve sefil bir duruma düşürülmemişti..

Türkiye'nin en önemli stratejik ürünlerinden biri olan çay, başta Rize'de olmak üzere, Artvin Trabzon ve Giresun'da yaklaşık 205.000 müstahsili'nin, üretim yaptığı, Dünyada en çok tüketilen bir ürün..

Bugün 100. yılını kutladığımız yaş çay, bir çok sorunlarla baş başa kaldı ama, alım gücü olarak Cumhuriyet tarihinin en düşük seviyesine indi..

Çayın başkenti Rize'nin kalkınmasında kuşkusuz en büyük ekonomik güç çaydı..

Ancak ,özellikle son 25 yılı baz alırsak, yaş çay artık 100 binlerce Karadeniz insanını doyurmaktan aciz duruma düştü.

Şöyle ki; 40-45 yıl önce 1 kilo çayla 1 kilo zeytin alınırken ,hatta Süleyman Demirel döneminde 1 kilo çayla 1 kilo minci alınırken, bugün bir kilo çay, 1 ekmek alamaz hale geldi ..

Tarihte yaş çaya en iyi fiyatı; Süleyman Demirel, Mesut Yılmaz ve Erbakan vermiştir.

Rize'de 1 kilo yaş çay'la bir bardak çay içemiyorsun..

Stratejik ürünümüz olan çay, yavaş yavaş aynen Gürcistan'da Batum'da olduğu gibi elimizden çıkıp gidiyor.

Cumhuriyet tarihinin en büyük ekonomik krizi ve enflasyonu yaşadığımız günümüzde, geçen yılbaşından itibaren, Rize'de başta CHP İl Başkanlığı olmak üzere, AK Parti hariç; bütün siyasi partiler yayınlamış oldukları açıklamalarla, yaş çay fiyatının en az 25 TL olmasını gerektiğini ifade etmişlerdi..

Rize Ziraat Odası ve 19 oda yine ortak bir basın açıklaması yaparak, yaş çay taban fiyatının en az 25 TL olması gerekir ifade etmişlerdi..

Bu konuyla ilgili Rize milletvekili Tahsin Ocaklı ve CHP il Başkanlığının hazırlamış oldukları,daha çok yaş çay üreticisini koruyan, devlet tarafından açıklanan taban fiyatı altında yaş çay alınmasını engelleyen kanun teklifi, bildiğiniz gibi mecliste AK Parti ve MHP tarafından reddedilmişti(bunun altını çiziyorum)..

Bugün geldiğimiz noktada açıklanan; 17 TL artı 2 TL de destekleme ile ,yaş çay müstahsilinin âdeta idam Fermanı imzalandı ..

Çünkü net 16,5 TL olan bu fiyatın ardından, desteklemeninde,1 yıl sonra verilecek olması, açıklanan bu fiyatın üreticiyi değil, daha çok Rize'de sanayicinin lehine verilmiş bir fiyat olduğu zaten yazıldı çizildi..

Mayıs ayında rekoltenin düşük olması ve çayın Doğu bölgesinden gelmesi sonucu, pek sorun yaşanmadı..

Hatta, bir çok Özel sektör Devlet fiyatına çay alımlarına devam etti..

Ancak 2. çaya geldiğimizde, çayın bir anda gelmesi ve havaların da iyi gitmemesi sebebiyle, yaş çay kısa sürede geçmesi sebebiyle, vatandaşlar bir anda çaylıklara hücum etti..

Kuşkusuz bu durumun meydana gelmesinin en belirleyici noktası, çay tarımında makineli tarıma geçilmesi ve büyük şehirlerden ilimize gelen, çayını bir günde 2 günde toplamak isteyen üreticiler vesilesi ile bir sıkışma ve daralma meydana geldi..

Mayıs ayında normal bir seyir izleyen Çaykur, vatandaşların ani yüklenmesi ile, işleme kapasitesini geçince,önce dekara 50 kg, ardından 30 -25 ve nihayetinde bugün 20 TL kontenjana düşmüş durumdadır..

Bunu fırsata çeviren Rize'de bir çok büyük özel firma, adeta vatandaşların emeklerini çalarcasına, ahlaksızca milletin kanını emerek, Devlet fiyatının en az ₺5 aşağısında 12,5-12 TL'ye peşin alımlarına başlarken, Devlet fiyatına aldığı çayın Fiyatını da, 2025 Mart ayına kadar uzattıklarını görüyoruz.

Peki Bunun sorumlusu kim?

25 yıldan beri üreticiyi koruyan bir çay kanunu çıkarmaktan aciz, Rizeli siyasetçiler ve Rize Ticaret Borsasıdır..

Şunu da hatırlatalım; Çaykur'un önceki yıllardan devreden yaklaşık 6 milyar borcunun silinmesi ve bu yılda üretime girmesi için, hibe olarak verilen

işletme desteğinin haricinde, faizlerin kredilerin çok yüksek olması sebebiyle,Rize'de birçok işletme sanayici zor durumda kaldı,üretime girememe durumuyla karşı karşıya kaldı..

Çünkü yaş çaya verilen %56 zammın ardından, kuruçay'a ancak %22 zam verilmişti..

Bu zor şartlarda işini doğru düzgün yapıp, vatandaşları aldatmayan, hatta Devlet fiyatına kısa vadeli olarak çay alıp vatandaşları mağdur etmeyen, sayıları çok az da olsa, çay fabrika sahipleri ve Sanayicilerinide tebrik ediyorum..

Şayet bu şekilde giderse ne çaycı kalır ne sektör..

Çünkü biliyoruz ki; 30-40 yıl önce,3 sezonda, 10-15 ton çay veren bir vatandaş, onunla ev araba alır, çocuklarını okutur düğün yapardı..

Bugün bu çayla,ancak evine ekmek alır hale geldi..

Bu duruma bu insanları getirenler utansın, tarih bu emek düşmanlarını hiçbir zaman unutmayacaktır.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (4)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve rizeninsesi.net sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
EDREMİT
(21.07.2024 09:16 - #1537)
SUSMA SUSTUKÇA SIRA SANA GELECEK BU SÖZ ÇOK NEMLİ İDİ AMA RİZELİNİN DERDİ BAŞKA. SIĞIRIM GÜZEL OLSUN AMA SÜT VERMESİN
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve rizeninsesi.net sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Gerçek pazarlı
(21.07.2024 09:27 - #1538)
Bilmezsek yutturacaksin geç o işleri gurbetten kimse gelmiyordu cay hep zarar diye şimdi altin değerinde cay işiniz gücünüz yalan algı milleti gaza getirmek bitmediniz düşün artık milletin ülkemin yakasından klavye delikanlıları
anzerli hee hee sen dogrucusun sadece hepımız yalan soyluyoruz
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve rizeninsesi.net sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Tarafsız ve Bağımsız Düşünce
(21.07.2024 13:00 - #1539)
Sulaması bedava. Toprak bakımı yok. Budama deseniz yok denecek kadar az. Nakliye deseniz fabrikalar ya da alım yerleri iki adımlık yerde. Yılda 3 - 4 defa ürün vererek cebe para indirir. Toplaması kolay. Diğer tarım ürünleriyle emek/kazanç yönleriyle kıyaslanırsa çay çok ön plana çıkar. Bunları ve ülkenin ekonomik durumu düşünülürse yetkililerin çaya verdiği fiyat çok ama çok uygun ve hatta yüksek. Ha yine beğenmiyorsanız Çaykur’un özelleştirilmesini talep edin. Yetkililer milletin parasını size akıtmak zorunda değil. Yapılabileceğin en iyisini yapmış durumdalar. Bakkal değil, koskoca ülke yönetiyorlar. Allah’a şükür, yetkililere dua edin.
Musa Tamam anladık oyunun rengini
Çayeli Çay Vatani Çaydan Aldi Adini Başlık ile içerik pek uymamış. Aslında sende fiyattan şikayetçisin ama başka yerden nemalanıyorsun onun için bu taraftan şirin görünmeye çalışıyorsun. Yediklerine içtiklerine dikkat et vucut kimyan bozulmuş. Her yerde şükür ve dua diyerek Allah ın rızasını kazanamazsınız.
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve rizeninsesi.net sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Sahipsiz Rize
(22.07.2024 16:27 - #1546)
Ahlaklı olacağız kulhakkıdır çalmayacağız alınterının çalınması Söz konusu AKP MHP ve cumhur ittifakına hepiniz aynısınız alınterının çalınması Söz konusu hükümet yönetilmiyor namuslu onur ahlaklı devlet çağırır çay borsası başkanını toplar özel sektör fabrika sahiplerini basar şamarı çeker kulaklarını ve hirsıza destek olmaz anladığım kadarıyla siyasi iktidar ve işgalcı devlet hepiniz ortak olmuşsunuz ahlak yok ki nediyeyim alınterının çalınması Söz konusu haramzede zihniyet AKP ve MHP cumhur ittifakı butun ünsurlarıyla devlet elimizde ahlaklı icraat gerçekten lazım acil icraat bekliyorum
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve rizeninsesi.net sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.
timbir - birlik haber ajansi