Bölge dışında, 30 büyükşehirden birinde ya da Zonguldak'ta yaşayan ve çay hasadı için Artvin, Rize, Trabzon, Giresun illerine seyahat edecek olanlara bulundukları ilden verilen Seyahat İzin Belgelerinin iptal edildiği ve yeni başvuru yapacaklara da izin verilmeyeceği açıklandı. Artvin, Rize, Trabzon ve Giresun Valilerinin ortak imzaları ile alınan 21 Nisan 2020 tarihli karar böyle. Bu karara göre; çay hasadı yapmak üzere örneğin Ankara'dan Rize'ye gelmek için Çankaya Kaymakamlığı bünyesinde kurulan Seyahat İzin Kurulundan Seyahat İzin Belgesi almış olan bir vatandaşın bu belgesi iptal edilmiş ve Ankara'dan çıkışına izin verilmeyeceği belirtilmiş oluyor. Aynı tarihte (21 Nisan 2020) Ankara Valiliği İl Hıfzıssıha Kurulunun aldığı kararlara bakıyoruz; dört il valisinin aldığı karar olan seyahat izin belgelerinin iptal edildiğine veya yeni başvuru yapacak olanlara izin verilmeyecegine ilişkin herhangi bir bilgiye rastlamıyoruz. Hatta, 23-26 Nisan tarihlerinde sokağa çıkma yasağı uygulanacağından bahisle, daha önce verilen seyahat izin belgelerinin pazartesi günü (27 Nisan) geçerli olacağı, ayrıca bozulma riski bulunan bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, işlenmesi, pazarlaması ve nakliyesinde çalışanların sokağa çıkma yasağı kapsamı dışında tutulduğu belirtiliyor. İçişleri Bakanlığı ve büyükşehir valiliklerinin hiçbiri verdikleri seyahat izin belgelerinin iptal edildiğine veya bundan sonra başvuru yapacak olanlara izin verilmeyeceğine ilişkin bir karar almazken, örneğin İstanbul Valiliğinin verdiği izin belgesi Artvin, Rize, Trabzon ve Giresun Valilerinin ortak kararı ile iptal mi edilmiş oldu? Trabzon dışındaki diğer üç il giriş-çıkışların yasaklandığı iller arasında yer almıyor; bu şehirlere giriş de serbest çıkış da... Seyahat izin belgesi Rize'ye, Artvin'e, Giresun'a girmek için lazım değil. Büyükşehirlerden ya da Zonguldak'tan çıkış için gereken belgedir. Dört valinin aldığı kararda, il dışından çay hasadı için gelemeyenler için vefa sosyal destek organizasyonları aracılığı ile alternatif çözümler üretilerek çay hasadının sorunsuz şekilde tamamlanacağı ifade ediliyor. Teknik açıdan sorunlu ve uygulama imkânı bulunmayan bu karar hukuken de sorunlu. Öte yandan 400 bin mevsimlik tarım işçisinin ekim/hasat işlerinde çalışmak üzere yollarda olduğu, binlercesinin de bu dört şehre geleceği biliniyor. Bu durumda, kendi çayını hasat etmek için gelmek isteyenler hakkında alınan, teknik ve hukuki sakıncaları bulunan yasak kararıyla dört vali, İçişleri Bakanlığının yetkisini de kullanmış oluyor. Bunun hukuki dildeki karşılığı yetki aşımıdır. 30 büyükşehir ve Zonguldak'a giriş-çıkış yasak, anladık da; Artvin, Rize ve Giresun'dan çıkış değil ama buralara giriş mi yasaklandı? Ya da şöyle soralım; İçişleri Bakanı, kendisinin alması gereken tepki doğuracak bir kararı almayıp, topu bölge valilerine mi atmıştır?