Adnan ONAY
Köşe Yazarı
Adnan ONAY
 

ÖZEL SEKTÖR VE BORSA

Çayı özel sektöre de açarak çay üreticisini mahveden, ÇAYKUR’u güçsüz hale getiren, çayın  geleceğini tehlikeye atan zihniyet şimdi gelip çare arıyor. Yıllarca ekranlarımızdan bağırıp durduk “bunun sonu iyi değil, çayı/çaycıyı bitireceksiniz” diye. Kulak veren olmadı ve birçok kişi bu mücadelede karşımıza geçti. Şimdi geldiğimiz durum ortada.. Yaşananlar karşısında çare olarak öne çıkan tek şey; özel sektörün üreticiden düşük fiyata çay almasını önlemek ve ödeme vadelerini uygun hale getirmek. Bunun için hiçbir benzer uygulaması olmayan, serbest piyasa kurallarına aykırı bir yasanın çıkarılması için uğraşılıyor. Siyaset, kendi arasında bu konu üzerinden atışıp duruyor.. İktidarlar, fiyat ve vade sınırlaması getirecek bir yasaya yanaşmadıkları için yasayla çözülecek olan çayın diğer sorunları da arada kaynayıp gidiyor.  Oysa, bu gidişatın sonu hiç de iyi değil. Kontenjan ve kota kısıtlamaları yüzünden çaresizlik içinde özel sektöre çayını satan üreticiler özel sektör tarafından istismar ediliyor ve yaş çay fiyatı özel sektör tarafından açıklanan fiyatının yarılarına kadar düşürülüyor.  Üretici bunun suçunu da çayının tümünü satın alamayan ÇAYKUR’a ve arkasındaki iktidara yüklüyor. Bu nedenlerle geçtiğimiz dönemlerde ÇAYKUR mevcut fabrikalarının kapasitesini artırdı. Yaş çay işleme kapasitesi arttığı İçin geçen dönem ÇAYKUR üretilen yaş çayın yarısından fazlasını satın aldı. Şimdi ise iki yeni çay fabrikası daha yapılacak. Bunlarla birlikte ÇAYKUR adım adım yaş çayın tümünü satın almaya doğru yol alıyor ve ısrarla buna zorlanıyor. Eğer, yaş çay rekoltesi düşerse bunun gerçekleşmesi de mümkün. Bu durumda olan Özel Çay İşletmelerine olacak. Birçoğu bölge sermayesiyle kurulmuş çok ortaklı bu fabrikalar işleyecek çay bulamayacakları için bir bir kapanacaklar.  Bölge insanının tasarruf ettiği paralarla kurulan birçok fabrikanın yok olup gittiği, fabrikaların enkaza dönüştüğü, üreticilerin paralarının battığı ortada. Bu gidişle bunların sayıları daha da artacak. ÖZEL SEKTÖR VE TEMSİLCİLERİ BU TEHLİKEYİ GÖRMELİ İktidarın fiyatı sabitleyecek yasa çıkaramayacağını düşünen özel sektör açıklanan fiyatın altında çay almakla sonunu hazırlıyor. Bazı büyük firmalar her durumda bir çıkış yolu bulabileceğine inanıyor olsa da bilhassa küçük işletmeler bu işin sonunda yaptıkları yanlışın altında kalacaklar. O nedenle düşük fiyata çay almaktan vazgeçilmeli. Bölgemizin gelir getirici ana ürünü olan çayın sorunlarını halletmek yerine başka işlerle uğraşan Ticaret Borsası ve uzantısı ÇAY KONSEYİ bir bütün halinde sektörün geleceğini garanti altına almaya çalışmalıdır. Öncelikli olarak yapılacak şey üreticiden açıklanan fiyatın altında yaş çay satın alınmasının önüne geçmek olmalıdır. Hatta geçmiş yılların kötü intibasını silmek için ÇAYKUR’un üzerindeki bir fiyatla yaş çay satın almayı ortak karar haline getirmelidir. Aksi halde bu gidişatın sonu yok. ÇAYKUR kapasite artırdıkça bazı özel çay işletmelerinin kapanması kaçınılmaz olacaktır. Yani bölge insanının sermayesi çöp olacaktır. Çayı, çay sektörünü Rize sahilinin kalbine 60-70 milyon gömüp, bardak plaza dikmek kurtarmaz.  Çayın, çay sektörünün acil çözülmesi gereken sorunları var. Borsalar bu gibi sorunların çözümü için varlar.  Kurulduğu günden beri sektör adına yararlı bir sonuç oluşturamadığı  açık olan Ticaret Borsası iş işten geçmeden üzerine düşeni yapmalı..
Ekleme Tarihi: 20 Mayıs 2022 - Cuma

ÖZEL SEKTÖR VE BORSA

Çayı özel sektöre de açarak çay üreticisini mahveden, ÇAYKUR’u güçsüz hale getiren, çayın  geleceğini tehlikeye atan zihniyet şimdi gelip çare arıyor.


Yıllarca ekranlarımızdan bağırıp durduk “bunun sonu iyi değil, çayı/çaycıyı bitireceksiniz” diye. Kulak veren olmadı ve birçok kişi bu mücadelede karşımıza geçti.


Şimdi geldiğimiz durum ortada..


Yaşananlar karşısında çare olarak öne çıkan tek şey; özel sektörün üreticiden düşük fiyata çay almasını önlemek ve ödeme vadelerini uygun hale getirmek. Bunun için hiçbir benzer uygulaması olmayan, serbest piyasa kurallarına aykırı bir yasanın çıkarılması için uğraşılıyor. Siyaset, kendi arasında bu konu üzerinden atışıp duruyor..
İktidarlar, fiyat ve vade sınırlaması getirecek bir yasaya yanaşmadıkları için yasayla çözülecek olan çayın diğer sorunları da arada kaynayıp gidiyor. 

Oysa, bu gidişatın sonu hiç de iyi değil.


Kontenjan ve kota kısıtlamaları yüzünden çaresizlik içinde özel sektöre çayını satan üreticiler özel sektör tarafından istismar ediliyor ve yaş çay fiyatı özel sektör tarafından açıklanan fiyatının yarılarına kadar düşürülüyor. 

Üretici bunun suçunu da çayının tümünü satın alamayan ÇAYKUR’a ve arkasındaki iktidara yüklüyor.


Bu nedenlerle geçtiğimiz dönemlerde ÇAYKUR mevcut fabrikalarının kapasitesini artırdı. Yaş çay işleme kapasitesi arttığı İçin geçen dönem ÇAYKUR üretilen yaş çayın yarısından fazlasını satın aldı. Şimdi ise iki yeni çay fabrikası daha yapılacak. Bunlarla birlikte ÇAYKUR adım adım yaş çayın tümünü satın almaya doğru yol alıyor ve ısrarla buna zorlanıyor. Eğer, yaş çay rekoltesi düşerse bunun gerçekleşmesi de mümkün.


Bu durumda olan Özel Çay İşletmelerine olacak. Birçoğu bölge sermayesiyle kurulmuş çok ortaklı bu fabrikalar işleyecek çay bulamayacakları için bir bir kapanacaklar. 

Bölge insanının tasarruf ettiği paralarla kurulan birçok fabrikanın yok olup gittiği, fabrikaların enkaza dönüştüğü, üreticilerin paralarının battığı ortada. Bu gidişle bunların sayıları daha da artacak.


ÖZEL SEKTÖR VE TEMSİLCİLERİ BU TEHLİKEYİ GÖRMELİ


İktidarın fiyatı sabitleyecek yasa çıkaramayacağını düşünen özel sektör açıklanan fiyatın altında çay almakla sonunu hazırlıyor. Bazı büyük firmalar her durumda bir çıkış yolu bulabileceğine inanıyor olsa da bilhassa küçük işletmeler bu işin sonunda yaptıkları yanlışın altında kalacaklar. O nedenle düşük fiyata çay almaktan vazgeçilmeli.


Bölgemizin gelir getirici ana ürünü olan çayın sorunlarını halletmek yerine başka işlerle uğraşan Ticaret Borsası ve uzantısı ÇAY KONSEYİ bir bütün halinde sektörün geleceğini garanti altına almaya çalışmalıdır. Öncelikli olarak yapılacak şey üreticiden açıklanan fiyatın altında yaş çay satın alınmasının önüne geçmek olmalıdır. Hatta geçmiş yılların kötü intibasını silmek için ÇAYKUR’un üzerindeki bir fiyatla yaş çay satın almayı ortak karar haline getirmelidir. Aksi halde bu gidişatın sonu yok. ÇAYKUR kapasite artırdıkça bazı özel çay işletmelerinin kapanması kaçınılmaz olacaktır. Yani bölge insanının sermayesi çöp olacaktır.
Çayı, çay sektörünü Rize sahilinin kalbine 60-70 milyon gömüp, bardak plaza dikmek kurtarmaz. 


Çayın, çay sektörünün acil çözülmesi gereken sorunları var. Borsalar bu gibi sorunların çözümü için varlar. 

Kurulduğu günden beri sektör adına yararlı bir sonuç oluşturamadığı  açık olan Ticaret Borsası iş işten geçmeden üzerine düşeni yapmalı..

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve rizeninsesi.net sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.
timbir - birlik haber ajansi