RİZELİLERİN LİDERLİK ÖZELLİĞİNİN SEBEBİ NEDİR?

Rize’nin Lider Yetiştirme Geleneği: Siyaset ve Bürokrasi Alanında Öne Çıkmasının Nedenleri

Rize, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan, doğası, kültürü ve insan yapısıyla öne çıkan bir şehirdir. Son yıllarda gerek Türkiye siyasetinde gerekse bürokraside Rizeli bireylerin etkin rollerde bulunması dikkat çekici bir durum olarak görülmektedir. Cumhurbaşkanından bakanlara, müsteşarlardan çeşitli devlet kurumlarındaki üst düzey yöneticilere kadar birçok önemli ismin Rizeli olması, bu durumun altında yatan sebepleri araştırma gereği doğurmuştur. Peki, Rize doğuştan lider yetiştiren bir şehir mi? Bu yazıda Rizeli bireylerin neden liderlik özellikleriyle öne çıktığını tarihsel, kültürel, sosyal ve ekonomik açılardan ele alacağız. (Yorum: www.rizeninsesi.net) 1. Coğrafi ve İklimsel Koşulların Etkisi Karadeniz Bölgesi’nin coğrafi yapısı engebeli ve zorlayıcıdır; özellikle Rize, dağlık yapısı ve sert iklimiyle bilinir. Bu zorlu doğa koşulları, orada yaşayan insanların güçlü bir mücadele ruhu kazanmasına neden olmuştur. Tarım arazilerinin sınırlı olması, çayın zorlu koşullarda yetişmesi gibi faktörler, Rizelilerin çalışkan, azimli ve dayanıklı bireyler olarak yetişmesini sağlamıştır. Bu sert coğrafi şartlar, Rizelilerin küçük yaşlardan itibaren doğaya karşı verdikleri mücadeleyle cesur, hızlı karar alabilen ve kararlı kişiler olarak yetişmelerini sağlar. Liderliğin önemli özelliklerinden biri olan dirayet, Rize’deki doğal koşullarla yoğrulmuş bireylerde kendiliğinden gelişir. 2. Göç Kültürü ve Dışa Açıklık Rize, Türkiye genelinde yüksek göç veren illerden biridir. Özellikle ekonomik sebeplerden dolayı genç nüfus, büyükşehirlere veya yurt dışına çalışmak için göç etmiştir. Bu durum, Rizelilerin farklı coğrafyalara uyum sağlama yeteneklerini geliştirmiştir. İstanbul başta olmak üzere Türkiye’nin birçok büyük şehrinde Rizeliler yoğun olarak bulunur ve iş dünyasında da önemli pozisyonlara ulaşırlar. Göç eden Rizeliler, farklı kültürleri tanıma ve geniş sosyal ağlar oluşturma konusunda diğer bölge insanlarına göre avantajlıdırlar. Yabancı ortamlara girip uyum sağlama ve sosyal olarak güçlü bağlar kurma yetenekleri, onların bürokraside ve siyasette etkili olmalarını kolaylaştırır. 3. Rizeli Aile Yapısı ve Sosyal Dayanışma Rize’de aile bağları güçlüdür ve dayanışma kültürü oldukça gelişmiştir. Rizeli aileler genellikle çocuklarına güvenli, destekleyici ve özgüven kazandırıcı bir ortam sağlarlar. Küçük yaşlardan itibaren aile içindeki dayanışma kültürü sayesinde özgüven sahibi bireyler olarak yetişirler. Bu özgüven, onların toplumda daha görünür olmalarını ve lider özelliklerini sergilemelerini sağlar. Rizeli bireyler birbirlerine sıkı sıkıya bağlıdır ve bulundukları ortamlarda hemşerilik bağlarını korurlar. Özellikle iş dünyasında ve siyasette dayanışma kültürüyle hareket ederler. Bu bağlar, Rizelilerin birbirini desteklemesi ve bir anlamda birlikte yükselmesi sonucunu doğurur. Dolayısıyla Rize’de yetişen bireyler, aileden gelen dayanışma ve liderlik geleneğini iş ve siyaset hayatına da taşır. 4. Karadeniz Mizacı ve Girişimcilik Ruhu Rizelilerin Karadeniz’e özgü bir mizaçları vardır; açık sözlü, hızlı düşünen, pratik zekâlı ve cesur bir karaktere sahiptirler. Bu özellikler, iş ve siyaset gibi alanlarda liderliğin kapılarını açan özelliklerdir. Ayrıca Rizeliler, geleneksel olarak girişimci bir ruha sahiptirler. Çayın ticari değerinin farkına varıp bunu ülke ekonomisine kazandırma sürecinde de bu ruhun etkilerini görmek mümkündür. Bu girişimci ruh, Rizelilerin yeni alanlara atılma cesaretini arttırır. Siyasette de aynı cesur girişimci ruhla hareket ederler. Özellikle zor durumlarda çözüm üretme ve kriz anlarında öne çıkma yetenekleri, onları lider pozisyonlara taşır. 5. Eğitim ve Kültürel Değerlerin Etkisi Rize, eğitim alanında da kendini geliştiren bir bölgedir. Karadeniz Teknik Üniversitesi gibi bölgesel üniversiteler ve İstanbul gibi büyük şehirlerdeki başarılı Rizeli öğrenciler, hem iş dünyasında hem de kamu sektöründe önemli pozisyonlara gelmiştir. Eğitimli bireylerin elde ettikleri bu başarılar, diğer genç Rizelilere de ilham kaynağı olmuş, onları daha büyük hedeflere yönlendirmiştir. Ayrıca Rizeliler, kendi kültürlerini ve değerlerini koruma konusunda oldukça hassastırlar. Yerel kültürü korurken, aynı zamanda farklı alanlarda bilgi ve becerilerini geliştirmek için çaba gösterirler. Kültürel değerlerini koruma konusundaki hassasiyet, onlara güçlü bir kimlik kazandırır; bu kimlik, liderlik yolculuklarında sağlam bir temel görevi görür. 6. Örnek Alınan Liderlerin Motivasyon Sağlaması Türkiye siyasetinde son yıllarda özellikle Rizeli siyasetçilerin öne çıkması, Rizeli gençlere önemli bir motivasyon kaynağı olmuştur. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rizeli olması, bu duruma verilebilecek en çarpıcı örneklerden biridir. Başarılı bir liderin hemşehrisi olmak, genç Rizelilerde de benzer başarıları yakalama arzusu uyandırmıştır. Bu motivasyon, sadece siyasette değil, bürokrasi ve iş dünyasında da Rizelilerin liderlik arzusunu pekiştirmiştir. Rizeli gençler, başarılı Rizelileri örnek alarak kendilerini liderlik yolunda geliştirme yoluna gitmektedirler. Sonuç: Rize’nin Gelecekteki Lider Potansiyeli Rize, köklü kültürü, dayanışmacı yapısı ve zorlu doğa koşullarının kazandırdığı dayanıklılıkla Türkiye’nin lider bireyler yetiştiren bir şehri olarak dikkat çekmektedir. Coğrafi, sosyal, ekonomik ve kültürel etkenlerin bir araya gelmesiyle Rizeliler, liderlik özelliklerini daha küçük yaşlardan itibaren kazanmaktadır. Karadeniz’in bu küçük ancak güçlü şehri, kendine has özellikleriyle bürokraside ve siyasette önemli isimler yetiştirmeye devam edecek gibi görünmektedir.