RİZE'DE YAŞANAN SEL FALAKETİ VE MECBİR SEBEP
Bilindiği üzere 14.07.2021 tarihinde İlimiz Güneysu, Çayeli, Ardeşen, Fındıklı, Kalkandere, Fındıklı İlçelerinde ve Merkeze bağlı Muradiye ve Salarha Beldeleri ile bu beldelere komşu köylerde meydana gelen sel felaketi 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 13. Maddesi uyarınca mücbir sebep hali kapsamına girmektedir. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 29.07.2021 tarihli olur yazısı ile de bu belirtilen bölgelerde sel tarihi itibari ile vergi kaydı bulunan mükelleflerin bu mükellefiyetleri nedeniyle vergi kanunları uygulaması bakımından 14.07.2021 ile 31.12.2021 tarihleri arasında mücbir sebep hali ilan edilmesi kararlaştırılmıştır.
Bu karara göre; mücbir sebep başlangıcı kabul edilen 14.07.2021 tarihinden, mücbir sebebin sona ereceği 31.12.2021 tarihine kadar verilmesi gereken beyanname ve bildirimlerin verilme süresinin 17.01.2022 Pazartesi günü sonuna kadar, bu beyannamelere ve bildirimlere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin ise 31.01.2022 Pazartesi günü sonuna kadar uzatılmıştır.
Mücbir sebep halinin başladığı 14.07.2021 tarihinden önce tahakkuk etmiş olup vadesi bu tarihlerden sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizleri ile yine mücbir sebep halinin başladığı tarihten önce ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilip vadesi bu tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizlerinin ödeme süresi 31.01.2022 günü sonuna kadar uzatılmıştır.
2021 yılı motorlu taşıtlar vergisinin 2. taksitinin ödeme tarihi de mücbir sebep ilan edilme tarihinden sonra olduğu için 31.01.2022 tarihine uzatılmıştır. Ayrıca sosyal güvenlik mevzuatı gereğince sigortalıların mücbir sebep dönemine ilişkin prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile bildirilmesinin zorunlu olması durumunda, bu beyannamelerin vergi kesintilerine ilişkin kısmının beyan edilme süresinin 17.01.2022 günü sonuna kadar, ödeme süresinin ise 31.01.2022 günü sonuna kadar uzatılmıştır.
2021 yılı 2. ve 3. geçici vergi dönemlerine ait geçici vergi beyannameleri verilmeyip, 4. Dönem geçici vergi beyannamesi ile birlikte verilecektir. 2. ve 3. Dönem geçici vergi beyannameleri süresinde hazırlanıp, tahakkuk eden vergiler 31.01.2022 günü sonuna kadar ödenebilecektir. Mücbir sebep hali 31.12.2021 tarihinde sona ereceğinden, mükellefler tarafından 01.01.2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyanname ve bildirimler, kanuni sürelerinde verilecek ve ödemeleri de kanuni sürelerinde yapılacaktır.
Sele maruz kalan malların takdiri ile ilgili olarak Defterdarlığımızca gerekli görülmesi halinde görev yapmak üzere yeterli sayıda geçici takdir komisyonu oluşturabilecektir.
Mücbir sebep kapsamında Amme Alacaklarının ödeme sürelerinde de değişiklikler olmuştur. Amme borçlularının 15.02.2022 tarihine kadar başvuruda bulunmaları halinde , mücbir sebep halinin başladığı tarihten önce tahakkuk etmiş olup, vadesi mücbir sebep hali ilan edilen tarihler ile mücbir sebebin sona erdiği tarih aralığına rastlayan her türlü amme alacaklarının, yine vadesi bu tarihler arasına rastlayan ikmalen , re’sen veya idarece tarh edilen amme alacaklarının, bu tarihler arasına yıllık olarak tahakkuk eden amme alacaklarının azami 24 ay süre ile faiz alınmaksızın ve ilgili mevzuat kapsamında belirlenen diğer şartların sağlanması şartı ile tecili talep edilen alacağın tutarına bakılmaksızın değerlendirerek sonuçlandırmaya Defterdarın yetkili kılınmasının ve bu yetkinin 2020/1 seri No. lu Tahsilat İç genelgesinde belirtilen tutarlara bağlı kalınarak vergi dairelerine devredilebilecektir.
Mücbir sebep ilan edilen bölgelerde ve belirtilen süre içerisinde merkezi faaliyeti bu bölgede bulunan mükellefler, ülke genelindeki tüm mal müdürlüğü ve Vergi Dairelerine, Şube faaliyetinde bulunan veya yalnızca süreksiz mükellefiyeti bulunanlar ise sadece mücbir sebep ilan edilen yerlerdeki mal müdürlüğü ve vergi dairelerine başvurup borçlarının tecil ve taksitlendirmesini isteyebileceklerdir. Ayrıca Mücbir sebep halinin başladığı tarihten önce mükellefiyetini terk edenlerin mücbir sebep halinin ilan edildiği yerlerdeki Mal Müdürlüğü ve Vergi dairelerine başvuru yapabileceklerdir.
Mücbir sebep ilan edilen bölgelerde, halen başvuruları devam etmekte olan 7326 Sayılı Yapılandırma kanunundan faydalanacak olan mükellefler kanunda belirtilen sürelerde müracaatlarını yaptığı takdirde ödeme süreleri de mücbir sebep halinin sona erdiği 31.12.2021 tarihinden sonra başlatılacaktır.
Gelir İdaresi Başkanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlıkları’nın elektronik ortamda hizmet veren sağlayıcıları, mücbir sebep kapsamında bulunan mükelleflerin mağdur olmaması için gerekli güncellemeleri yapacaklardır.
Mücbir sebep hali nedeniyle ertelenen beyanname ve bildirimlerle ilgili Meslek Mensubu arkadaşlarımızdan bilgi alabilirler. Rize Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası olarak önerimiz; her ne kadar beyanname, bildirim ve ödemeler ertelendiyse de sel felaketinden etkilenmeyen işletmelerin beyannamelerini ve ödemelerini süre sonuna bırakmamaları tavsiyemizdir.
Sel felaketinden etkilenen ilimize geçmiş olsun dileklerimizle, selde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah tan rahmet dılıyoruz. Ali Fuat ÇAKMAKÇI RİZE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI BAŞKANI